Diş eti çekilmesi, ağız sağlığını ve estetik görünümü doğrudan etkileyen yaygın bir diş eti hastalığıdır. Başlangıçta fark edilmese de ilerleyen dönemde diş hassasiyeti, diş kaybı ve estetik bozulmalar gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle diş eti çekilmesi yalnızca estetik bir sorun değil, aynı zamanda önlem alınması gereken bir sağlık problemi olarak değerlendirilmelidir.
Diş Eti Çekilmesi Nedir?
Diş eti çekilmesi, dişi çevreleyen gingiva (diş eti) dokusunun geri çekilerek diş kökünün açığa çıkması durumudur. Sağlıklı bir diş eti, dişi sıkıca sarar ve kök kısmı diş etinin altında kalır. Ancak diş eti çekildiğinde, kök yüzeyi açığa çıkar ve bu da soğuk-sıcak hassasiyeti, estetik bozukluk ve çürük riskinde artış gibi sonuçlar doğurur.
Diş Eti Çekilmesi Belirtileri
Diş eti çekilmesi genellikle yavaş ilerler ve çoğu zaman hasta fark etmeden gelişir. Ancak erken dönemde aşağıdaki belirtiler fark edilirse diş hekimine başvurmak gerekir:
- Dişlerde soğuk, sıcak, tatlı veya asitli gıdalara karşı hassasiyet
- Diş eti hattında çekilme, incelme veya asimetrik görünüm
- Diş köklerinin gözle görülür şekilde açığa çıkması
- Diş eti kanaması, özellikle fırçalama sırasında
- Ağız kokusu (halitozis)
- Dişlerde sallanma hissi
- Dişlerin uzamış veya araları açılmış gibi görünmesi
Bu belirtilerden biri bile varsa, diş eti çekilmesi başlamış olabilir.
Diş Eti Çekilmesinin Nedenleri
Diş eti çekilmesi birçok faktörün birleşimiyle ortaya çıkar. En sık görülen nedenler şunlardır:
1. Yanlış Diş Fırçalama Tekniği
Aşırı sert fırça kullanmak veya dişleri yatay ve kuvvetli şekilde fırçalamak, diş etine zarar verir. Zamanla diş eti geriye çekilir ve kök yüzeyi açığa çıkar.
2. Diş Taşı ve Plak Birikimi
Yetersiz ağız hijyeni, dişlerde plak ve tartar (diş taşı) oluşumuna neden olur. Diş taşı, diş etinde iltihaplanmaya yol açar ve bu iltihap zamanla dokuyu zayıflatarak çekilmeye sebep olur.
3. Diş Eti Hastalıkları (Periodontitis)
Gingivitis ve periodontitis gibi enfeksiyonlar diş etinin destek dokularını harap eder. Tedavi edilmediğinde kemik kaybı ve diş eti çekilmesi kaçınılmaz hale gelir.
4. Ortodontik Bozukluklar
Çapraşık dişler veya yanlış hizalanmış dişler, diş etine fazla baskı yaparak çekilmelere neden olabilir.
5. Diş Gıcırdatma (Bruksizm)
Gece uyurken diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı, dişleri ve diş etini travmaya maruz bırakır. Bu durum diş etinin zamanla geri çekilmesine yol açar.
6. Genetik Faktörler
Bazı kişilerde diş eti dokusu doğuştan daha ince veya hassastır. Genetik yatkınlık, çekilmenin daha kolay oluşmasına neden olabilir.
7. Sigara ve Tütün Ürünleri
Sigara, diş etine giden kan akışını azaltır ve iyileşmeyi zorlaştırır. Aynı zamanda diş taşı oluşumunu artırarak çekilme sürecini hızlandırır.
8. Hormonel Değişiklikler
Hamilelik, ergenlik veya menopoz dönemlerinde hormon seviyelerindeki değişiklikler, diş etinin daha hassas hale gelmesine neden olabilir.
Diş Eti Çekilmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Diş eti çekilmesi, diş hekimi tarafından yapılan klinik muayene ile kolayca teşhis edilir. Gerekli durumlarda:
- Periodontal sonda ölçümü (diş eti derinliği değerlendirilir),
- Röntgen (radyografi) çekilerek kemik kaybı incelenir.
Bu sayede çekilmenin derecesi belirlenir ve kişiye özel tedavi planı hazırlanır.
Diş Eti Çekilmesi Tedavi Yöntemleri
Diş eti çekilmesinin tedavisi, nedenine ve ilerleme düzeyine göre değişir. Erken evrelerde basit yöntemlerle durdurulabilirken, ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
1. Diş Taşı Temizliği (Detartraj)
Eğer çekilme diş taşı kaynaklıysa, öncelikle diş yüzeyindeki plak ve taşlar temizlenir. Bu işlem, diş etinin yeniden sağlıklı hale gelmesini sağlar.
2. Kök Düzleştirme (Root Planing)
Diş kök yüzeyindeki bakteriyel tabakalar temizlenir ve yüzey pürüzsüz hale getirilir. Böylece diş eti yeniden dişe tutunabilir.
3. Fırçalama Tekniğinin Düzeltilmesi
Diş hekimi, hastaya doğru diş fırçalama yöntemi öğretir. Genellikle yumuşak kıllı fırçalar ve dairesel hareketlerle nazik temizlik önerilir.
4. Diş Eti Grefti (Gingival Graft)
İleri çekilme vakalarında, diş eti nakli gerekebilir. Bu işlemde hastanın damağından alınan sağlıklı doku, çekilen bölgeye eklenir. Böylece diş kökü kapatılır ve estetik görünüm geri kazanılır.
5. Rejeneratif Tedaviler
Bazı durumlarda kemik kaybı da mevcutsa, özel biyomateryallerle kemik ve diş eti dokusu yeniden oluşturulabilir. Bu, ileri periodontitis vakalarında tercih edilir.
6. Ortodontik Tedavi
Dişlerin dizilim bozukluğu çekilmeye neden oluyorsa, ortodontik düzeltme ile diş etine binen yük azaltılabilir.
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Önlemler
Tedavinin başarısı, hastanın evdeki bakım alışkanlıklarına da bağlıdır. İşte diş eti çekilmesini önlemek ve ilerlemesini durdurmak için öneriler:
- Yumuşak diş fırçası kullanın.
- Dişlerinizi günde iki kez, dairesel hareketlerle fırçalayın.
- Diş ipi veya arayüz fırçası ile diş aralarını temizleyin.
- Antiseptik ağız gargaraları kullanın.
- Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun.
- Sert yiyecekleri (ceviz, buz, fındık kabuğu) dişle kırmayın.
- Düzenli diş hekimi kontrolü (6 ayda bir) yaptırın.
Tedavi Sonrası Süreç
Diş eti çekilmesi tedavisinden sonra, iyileşme süreci birkaç haftada tamamlanır. Bu dönemde:
- Hassasiyet yaşanabilir, ancak geçicidir.
- Diş hekimi tarafından önerilen özel diş macunları ve gargaralar kullanılmalıdır.
- Aşırı sıcak veya soğuk yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- Greft yapılan bölgede zorlayıcı fırçalama yapılmamalıdır.
Düzenli kontrollerle diş etinin sağlığı korunabilir ve çekilmenin tekrarlaması önlenebilir.
Diş Eti Çekilmesi Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmeyen diş eti çekilmesi zamanla ilerler ve şu sorunlara neden olabilir:
- Diş kökü çürükleri
- Şiddetli diş hassasiyeti
- Kemik kaybı ve diş sallanması
- Diş kaybı
- Ağız kokusu ve estetik bozukluk
Erken teşhis, bu komplikasyonların önüne geçmek için en önemli adımdır.
Sonuç: Diş Etlerinize Zamanında Müdahale Edin
Diş eti çekilmesi, tedavi edilmediğinde diş kaybına kadar gidebilen ciddi bir problemdir. Ancak erken tanı ve doğru tedaviyle geri dönüşü mümkün bir durumdur.
Diş etlerinizde çekilme, kanama veya hassasiyet fark ettiğinizde vakit kaybetmeden bir periodontoloji uzmanına başvurmanız gerekir. Düzenli bakım ve doğru alışkanlıklarla diş etlerinizi koruyabilir, sağlıklı bir gülümsemeyi ömür boyu sürdürebilirsiniz.
Turkish 
English