Deontolojide pedodonti bölümü olarak adlandırılan çocuk diş hekimliği, çocukların ağız sağlığı ile ilgilenen bir uzmanlık alanıdır. Çocuk diş tedavileri alanında hizmet veren diş hekimi; 5 yıllık diş hekimliği fakültesi eğitiminden sonra pedodonti alanında yüksek lisans yapan ve doktora eğitimi alan kişidir. Çocukların diş gelişimi, ağız bozuklukları, rutin muayeneleri gibi birçok konuda hizmet verir. Çocuk diş hekimi, çocukların ağız ve dişteki problemlerin çözülmesi için tanı ve tedavi sürecinde rol alan uzmandır. Çocuk diş hekimleri, doğumdan 12-13 yaşına kadar olan çocukların diş ve ağızlarındaki problemlerin çözülmesi ve önlenmesi ile ilgilenir.
Çocuk Diş Hekimliği Nedir?
Çocuk diş hekimliği, 0 – 15 yaş arasındaki çocukların süt ve kalıcı dişlerinde meydana gelen hastalıkları inceler. Çocuk diş hekimliği, süt ve kalıcı dişlerin korunmasını sağlayan ve tedavi eden bilim dalıdır. Çocukların süt ve kalıcı dişlerini korumak için gerekli çalışmaları ailelerle paylaşır ve gerektiğinde tedavi eder. Çocuk diş hekimliği, süt dişlerinde ve kalıcı dişlerde çürük tedavisinden kanal tedavisine, diş çekiminden diş eti bakımına kadar birçok konuda çalışma yürütür. Çocuk diş hekimliği, diğer diş hekimliği uzmanlık branşlarıyla gerektiğinde koordineli bir şekilde çalışır ve iş birliği yapar.
Çocuk Diş Hekimliği Hangi Yaş Grubu Çocuklar İçin Uygundur?
0-15 yaş arası çocuklar, çocuk diş hekimliğinin çalışma alanına girer. Bu dönemde çocukların dişsiz kalma süresi, süt dişlerinin çıktığı dönem ve karma dişlenme dönemi gibi uzun bir süreye yayılır.
Çocuk Diş Hekimliği Hangi Tedavileri Kapsar?
Çocuk diş hekimliği, 0 ila 15 yaş arasındaki çocukların ağız ve diş problemleri ile ilgilenir. Bu kapsamda pedodonti uzmanları birçok tedavi uygular. Çocuk diş hekimliği açısındandan değerlendirilen ağız ve diş tedavileri ve ilgili alanları şunlardır;
Flor Uygulamaları
Çocuklarda diş çürüme oranını azaltmak için, çocuk diş hekimliği alanında uzman hekimlerce florür tedavisi uygulanmalıdır. Florür, içine nüfuz ettiği mine tabakasını diş çürümesine karşı çok hassas hale getirir. Florür, çocukların veya yetişkinlerin diş minesini güçlendirmek için kullanılan bir mineraldir. Bu uygulama süt dişlerinde mine tabakasının kalıcı dişlere göre daha ince olması nedeniyle yapılır. Çocukların çürüğe eğiliminin yüksek olması nedeniyle florür uygulamaları ile diş yapısı güçlendirilir. Dişlere jel şeklinde florür uygulanır ve yaklaşık 4 dakika sonra ağızda biriken florür püskürülmektedir. Flor uygulaması, 4 yaş üzeri çocuklara uygulanır. Ayrıca çocuklarda çürüme riski en fazla olan dişler altı yaş dişleridir. Gerektiğinde küçük azı dişlerine de uygulanabilir. Florür, diş çürüklerini önleyen ve dişlerin yapısını güçlendiren bir elementtir.
Fissür Örtücü Uygulaması
Fissür, diş yüzeyinde temizlenmesi zor olduğu için bakterilerin biriktiği olukların adıdır. Uygulama, çocuk diş hekimliği alanında ihtisas yapmış hekimlerce yapılır. Diş yüzeyindeki fissür adı verilen olukların üzeri jel ile kaplanır.
Yer Tutucular
Süt dişlerinin erken kaybedilmesi durumunda çevre dişlerin dizilişinin değişmemesi ve kalıcı dişlerin yer sorunu olmadan sürmesi için yer tutucu macun kullanılır. Eksik dişin olmaması durumunda bölgeyi korumak için yer tutucu uygulaması yapılır. Eksik diş sayısı ve dişlerin durumuna göre braketler sabit veya hareketli olur.
Dolgu
Süt dişleri dolguları hem süt dişlerini hem de kalıcı dişleri korumak için tercih edilir. Süt dişlerinin tedavi gerektirmediği inancı yanlış olup tedavi edilmezse uzun vadede ciddi sorunlara neden olur. Bu nedenle hassas süt dişleri dolgusu müdahale sırasında diğer dişlere zarar vermemeyi ön planda tutan göz ardı edilemeyecek bir tedavi yöntemidir.
Ortodonti Tedavileri
Çocuk diş hekimleri tarafından gerekirse erken ortodontik tedaviler tercih edilebilir. Ortodontik tedavi çocuğun tüm süt dişleri dökülmeden veya tüm kalıcı dişler çıkmadan önce planlanabilir. Bazı durumlarda çocuklarda ortodontik tedaviye başlamadan önce çocuğun süt dişlerinin tamamının çıkmasını beklemek gerekli değildir. Ortodontik tedaviler her yaşta kullanılabilse de erken evrelerde başlayan tedavilerin süresi kısalmaktadır.
Kanal Tedavisi
Kanal tedavisi çocuklarda süt dişlerini kurtarmak için yapılabilecek bir tedavi türüdür. Süt dişlerinin kaybının önlenmesi temelinde tedavi edilebilir. Kanal tedavisi çok hassas bir şekilde yapılmalıdır. Süt dişlerinin kökleri hassas ve süt dişlerine göre çok daha kısa olduğu için tedavi dikkatli ve çocuk diş hekimleri tarafından yapılmalıdır.
Amputasyon Tedavisi
Kanal tedavisinden farklı olarak bu tedavide enfeksiyonlu, iltihaplı veya çürüyen kısım çıkarılır ve kalan kısım bırakılır. Çocuklarda amputasyon tedavisi etkili olmazsa kanal tedavisi veya diş çekimi yapılır.
Çocuklarda En Sık Karşılaşılan Ağız ve Diş Sorunları Nelerdir?
Büyüme ve gelişme çağında çocuklarda sıklıkla ağız ve diş problemleri görülebilir. Çocuk diş hekimliği alanında ihtisas yapan uzman doktorların sık karşılaştığı ağız ve diş problemleri şunlardır:
Biberon Çürüğü
Çocuk diş hekimliği alanında en sık karşılaşılan sorunlardan biri biberon çürüğüdür. Bebeklerde bazen dişlerin sürmesinden kısa bir süre sonra dişlerde kahverengi lekeler oluşabilir. Bu dişler kırılıp dökülebilir. Aslında bu lekeler çürük diş ve çürüğe bağlı kırılan dişlerdir. Bu kadar erken bir aşamada çürük oluşumunun nedeni ” biberon çürüğü ” olarak adlandırılır.
Parmak Emme
Çocuk diş hekimlerinin gördüğü, bir diğer sık görülen sorunlardan biri ise parmak emmedir. Parmak emme oldukça yaygındır ve küçük çocuklar bir alışkanlık haline gelebilir. Genellikle dört yaşında kadar sürer. Bu alışkanlığın kalıcı diş çıkarma çağında da devam etmesi bu dişlerin ve damak yapısının bozulmasına yol açar. Bu bozuklukların nedeni, parmakların kesici dişlere ve damağa yaptığı baskıdır. Böyle bir alışkanlığı önlemek için çocuklar aktif olarak teşvik edilmeli, ödüllendirilmeli ve baskı olmadan yönlendirilmelidir. Eğer çocuğunuz 6 yaşına kadar bu alışkanlığı bırakmıyorsa mutlaka bir çocuk diş hekimliği alanında uzman diş hekiminden profesyonel yardım almanız tavsiye edilir.
Diş Hassasiyeti
Çocuk diş hekimlerinin sıklıkla karşılaştığı bir diğer diş problemi ise erken diş hassasiyetidir. Çocukların diş minesi yetişkin diş minesinden daha incedir. Bu sebeple çocuklarda diş minesi aşınmaya ve hassasiyete çok daha duyarlıdır. Diş minesinin büyük oranda aşınması sonucunda diş çürümesi problemi başlar. Çocuklarda diş kayıplarının yanı sıra beslenme sorunlarına da neden olur.
Çocuk Diş Tedavisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Çocuk diş tedavisinde erken tanı ve teşhis önem taşır. Çocuklarda görülen birtakım diş ve ağız probleminin en erken dönemde teşhis edilmesi aileler, çocuklar ve doktor açısından oldukça önemlidir. Bir diş probleminin erken dönemde pedodontist tarafından teşhis edilmesi sayesinde ailelerin maddi ve manevi yükü azalır. Çocukların tedavi süresi kısalacağı için daha yüksek motivasyonla doktora gitme eğilimi gösterebilirler. Erken teşhis tedavideki başarı ve memnuniyet oranını da artırır.
Çocuk Diş Hekimliği Neden Önemlidir?
Çocukluk döneminden itibaren ağız ve dişlerin gelişimi başlar. Bazı genetik faktörler çeşitli ağız ve diş bozukluklarına sebep olabilir. Bu nedenle diş yapısındaki ve çene kemiğindeki bozuklukları tespit etmek ve erken tedavi uygulamak için zamanında çocuk diş hekimliği kliniğinde bu durumun teşhis edilmesi çok önemlidir.
Çocuk diş hekimleri, düzenli periyotlarla çocukların ağız ve diş gelişimini izler ve bu aşamada sadece diş yapısına müdahale etmekle kalmaz, aynı zamanda erken çocukluk döneminden itibaren maksillofasiyal bölgedeki kemik gelişimini de yakından takip eder. Bu düzenli izleme ve teşhis süreci sayesinde çocuk diş hekimliği uzmanlığının önemi ortaya çıkar. Ağız ve diş problemleri yakından takip edilerek erken dönemde teşhis edilir ve ileride olabilecek sorunların önüne geçilebilir. Çocuk diş hekimliği sadece kemik, çene veya diş yapısı bozukluklarında değil, çürük dişler, süt dişleri ve ağız bakımı ile ilgili genel muayenelerde de gözlem ve tedavi uygular.
Çocuk diş hekimliği alanında uzman diş hekimlerinin yer aldığı Klinik34’te çocuk hastalar için en yeni ve güncel tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Uluslararası düzeyde eğitim alan ve bunu yılların birikimi ile tüm hastalara uygulayabilen çocuk diş hekimlerimizden destek alabilirsiniz. Çocuğunuz için gerekli olan tüm diş ve ağız sağlığını içeren tedaviler ve profesyonel uygulamalar için Klinik34’e gelebilir ve gerekli olan tüm işlemleri güvenle yaptırabilirsiniz.